آندروستن دیون (آندروژن) در مجله تخصصی فیتنس و تندرستی فیت بادی.
آندروستن دیون (آندروژن)
آندروستن دیون چیست و معروف ترین انواع آندروستن دیون ؟
عوارض آندروژن ها!!؟
آندروژن (به فرانسوی: Androgène)، یا هورمون آندروژنی یا تستوئید (به انگلیسی: testoid) نام اصطلاحی است
که به طور عمومی برای اشاره به هر ترکیب طبیعی یا مصنوعی (معمولاً یک هورمون استروئیدی) به کار می‌رود،
که با اتصال به گیرنده‌های آندروژنی باعث تحریک، کنترل، توسعه یا نگهداری خصوصیات نرینه در مهره‌داران شود.
آندروژنها برای اولین بار در سال ۱۹۳۶ کشف شدند.
آندروژن همچنین استروئید آنابولیک اصلی، و همین‌طور منشا همه استروژن‌ها می‌باشد.
اصلی‌ترین و شناخته شده‌ترین آندروژن هورمون تستوسترون است.
هورمون‌های آندروژنیکAndrogenic Hormone به دو فرم طبیعی و سنتتیک وجود دارند؛
که در گونادها (بیضه‌ها و تخمدان‌ها) و قشر غدد آدرنال از کلسترول سنتز می‌شوند.
آنها با اثر روی گیرنده‌های آندروژنی در بدن باعث کنترل شخصیت مردانه،
تکامل دستگاه ادراری تناسلی جنس مذکر در دوران جنینی،
بروز صفات ثانویه‌ی جنسی مردانه و همچنین در خانمها به‌مقدار کمی وجود دارند و پیشرو تولید استروژن‌ها می‌باشند.
آندروژنها دارای اثرات آنابولیک استروئیدی می‌باشند.
هورمون‌های استروئیدی زنانه (استرادیول) نیز به‌مقدار کمی در مردان وجود داشته و نقش مهمی در آنها دارند.
آنــدروژن‌های ضـعیــــف شامل DHEA وDHEA-s و آندروستن‌دیون (Androstenedione) می‌باشند.
آندروژن‌های آدرنال و کورتیزول در هنگام استرس افزایش می‌یابند.
تمامی استروئیدهای آدرنال از کلسترول که این ترکیبات از استات مشتق‌شده‌اند سنتز می‌گردند.
DHEA یک هورمون استروئیدی است که در قشر آدرنال سنتز و به آندروستن‌دیون تبدیل می‌شود.
آندروستن‌دیون یک استروئید آندروژن می‌باشد.
آندروستن دیون
متابولیسم آندروژنها چیست؟
کاهش میل و فعالیت‌جنسی،
کاهش نعوظ صبحگاهی،
کاهش موهای بدن و کم‌شدن تراشیدن مو،
ناباروری، کم‌شدن قدرت و اندازه‌ی عضلات،
گرگرفتگی و تعریق،
حساس‌شدن یا بزرگی پستان‌ها (ژینکوماستی)،
علائم کمبود خفیف‌تر شامل؛
کاهش انرژی و تحرک و ابتکار،
کم‌شدن تمرکز،
اختلالات خواب،
کاهش توده‌ی استخوان،
افزایش چربی‌بدن،
که موجب خطر بیماریهای قلب‌و‌عروق و مقاومت به انسولین می‌باشد.
ارزیابی آزمایشگاهی:
اندازه‌گیری مقدار تستوسترون سرم بین ساعت۷تا۹صبح چون مقدار آن در صبح افزایش و شب‌ها کاهش می‌یابد، باید انجام شود.
آندروستن دیون
سوء‌استفاده از آندروژنها:
ورزشکاران و یا کسانی که می‌خواهند زیبایی‌اندام پیداکنند از اثرات آنابولیکی آن در رشد عضلات استفاده می‌کنند.
از عوارض مصرف آن مشکلات قلبی،
غیرطبیعی‌شدن لیپوپروتئین پلاسما،
بزرگی غده‌ی‌پروستات،
افزایش رشد موهای صورت و بدن،
کم‌شدن موهای کف سر،
آکنه،
افزایش خطر اختلالات کبدی،
ژینکوماستی و افزایش مرگ‌و‌میر می‌باشند.
آندروستن دیون
آندروژنها در زنان:
۱ـ در عملکرد میل‌جنسی زنان نقش مهمی دارد.
۲ـ آندروستن دیون و تستوسترون برای تولید استرادیول و استرون مورد نیاز می‌باشد.
۳ـ در تغییرات موهای زیر‌بغل و کشاله‌ی ران آندروژن‌های آدرنال نقش دارند.
۴ـ افزایش آندروژنها در زنان حامله باعث بروز ماسکولیزاسیون در جنین دختر می‌شود.
۵ـ افزایش آندروژنها و یا عکس‌العمل بدن خانمها نسبت به آندروژنها باعث؛
شوره‌ی سر، جوش‌صورت، پُرمویی بدن و ریزش‌موهای سر (تیپ‌زنانه) می‌شود (سندرم SAHA).
آندروستن دیون
مسیر سنتز استروئیدها در آدرنال و تخمدان‌ها:
۱) Testosterone:
تستوسترون قوی‌ترین آندروژن در گردش خون بوده و در زنان نیمی از آن توسط قشر آدرنال و تخمدان‌ها
(هر دو تقریبا به یک میزان و نیمی دیگر از طریق تبدیل آندروستن دیون (تولید شده در آدرنال و تخمدان) به تستوسترون تولید می‌شود.
(به طور متوسط روزانه ۰.۲- ۰.۳ mg). غلظت خونی تستوسترون در زنان بین ۲۰- ۷۵ ng/ dl می‌باشد (در مردان ۳۰۰- ۸۰۰ ng/ dl).
۲) Androstendedione:
آندروستن دیون یکی از پیش ماده‌های اصلی استروئیدهای جنسی بوده و قدرت آندروژنیک آن پنج برابر کمتر از تستوسترون است
اما در مقادیر بالا می‌تواند اثرات بیولوژیک آندروژنیک واضحی داشته باشد و عمدتا توسط تخمدان‌ها ساخته می‌شود.
آندروستن دیون
۳) (Dehydroepiandrosterone(DHEA:
این ماده و فرم سولفاته آن (DHEA – S) از دیگر پیش ماده‌های اصلی آندروژنها (و به عبارتی پره هورمون) هستند.
حدود ۹۰ درصد DHEA توسط آدرنال و ۱۰ درصد بقیه توسط تخمدان سنتز می‌شود و نیمه عمر پلاسمایی آن بسیار کم است.
اما DHEA- S تقریبا تماما (۹۸ درصد) فقط توسط آدرنال سنتز شده و نیمه عمر پلاسمایی طولانی دارد و می‌توان از آن جهت افتراق هیپرآندروژنیسم آدرنال از تخمدانی کمک گرفت.
غلظت سرمی DHEA- S در زنان بین ۳۸- ۳۳۸ mg/ dl است.
آندروستن دیون
کارکردها:
این ترکیبات با اتصال به گیرنده‌های آندروژنیک در سلولها پیشرفت یا بروز صفات مردانه را تحریک یا کنترل می‌کنند.
این صفات می‌توانند مربوط به فعالیت اندامهای جنسی مردانه باشند.
(مانند رشد بیضه) یا پیشرفت صفات ثانویه جنسی در مردان (مانند رشد موهای ریش و آکنه).
اغلب آندروژنها خواص آنابولیک مانند رشد سلولهای عضلانی و تحریک ساخت هموگلوبین نیز دارند.
برخی ترکیبات آندروژنیک به صورت طبیعی در بدن خانمها نیز تولید می‌شود که افزایش تولید آنها در برخی بیماریها روی می‌دهد.
آندروستن دیون
اثرات:
آندروژنها مهمترین عامل کنترل رشد موی سر انسان هستند.
رشد سبیل، موهای زیر بغل و ناحیه کشاله ران به آندروژنها وابسته است.
موی سر پس از بلوغ به هورمون‌های مردانه (آندروژنها) واکنش منفی نشان داده و به مرور سبب کاهش تعداد و ریزش آنها می‌شود
کاربردها:
در صورت عدم بروز به موقع صفات ثانویه جنسی،
کندی رشد،
کمخونی،
آندومتریوز،
در جلوگیری از حاملگی،
درمان استئوپروز دوران یائسگی،
سرطان سینه،
سندرم تخمدان پلی‌کیستیک.
و غیره همچنین داروهای آنتی آندروژن مانند لوپرورلین و سیپروترون نیز در مواردی مانند سرطان پروستات و ریزش موی مردانه بکار می‌روند.
