آناتومی ستون فقرات (مهره ای) و آناتومی یک مهره

آناتومی ستون فقرات (مهره ای) و آناتومی یک مهره در مجله تخصصی فیتنس و تندرستی فیت بادی.

آناتومی ستون فقرات (مهره ای)

ستون مهره  یا ستون فقرات («فقره» در عربی به‌معنای مهره است)

بخش اصلی استخوان‌بندی انسان در نیم‌تنهٔ بالایی است.

نقش ستون مهره‌ها، حمایت از کل بدن، توانایی در خم شدن و چرخیدن در تمام مسیرها،

و نیز حمایت از ساختمان‌های حیاتی بدن مثل اعصاب و نخاع است که در داخل آن قرار دارند.

آناتومی ستون فقرات (مهره ای)

آناتومی ستون فقرات:

 

ستون مهره:

ستون مهره‌ای، محور مرکزی بدن را تشکیل داده و در عقب ناحیهٔ تنه و در خط وسط قرار دارد

از قاعدهٔ جمجمه شروع می‌شود و در تمامی طول گردن و طول تنه امتداد دارد.

در کودکان تعداد مهره‌های ستون مهره‌ها، ۳۳ عدد است.

که در بالغین پنج تای ما قبل آخر بهم جوش خورده و استخوان خاجی را تشکیل می‌دهند

۴ مهرهٔ آخر نیز به‌هم جوش خورده،استخوان دنبالچه را به‌وجود می‌آورند؛

 بنابراین؛

ستون مهره ای افراد بالغ از ۲۶ مهره تشکیل شده که به قسمتهای زیر تقسیم می شود :

 ۷_ عدد مهره گردنی ناحیه گردن.

۱۲_عدد مهره سینه ای که در قسمت پشت حفره قفسه سینه قرار دارد.

۵_عدد مهره کمری که در ناحیه کمر است.

۵ عدد مهره خاجی که با یکدیگر جوش خورده و استخوان خاجی نامیده می شود

(۵ عدد جوش خورده مجموع یک عدد)

۳ تا ۴ مهره به هم جوش خورده استخوان دنبالچه ( مجموع یک عدد)

آناتومی ستون فقرات

۱_ مهره های گردنی:

گردن ۷ مهره دارد،تنه مهره چون وزن کمتری را تحمل می کند کوچکتر است و زائده های عرضی و خاری در انتها دو شاخه هستند.

در قاعده زوائد عرضی سوراخی است به نام سوراخ عرضی که از آنها شریانهای مهره ای عبور می کنند.

زوائد مفصلی وسیع تر هستند و این امر سبب می شود که حرکتهای مهره های گردنی در همه جهات امکان پذیر باشد.

اولین مهره گردنی را اطلس می گویند و با استخوان پس سری مفصل می شود.

مهره اطلس به شکلی است که با مهره های دیگر تفاوت دارد،

یعنی تنه ندارد و فقط یک حلقه استخوانی است که از دو توده طرفی و دو قوس استخوانی جلوئی و پشتی تشکیل شده است

این حلقه استخوانی توسط رباط عرضی به دو سوراخ پشتی و جلوئی تقسیم شده است.

در سوراخ جلوئی , زائده دندانی دومین مهره گردنی قرار گرفته و سوراخ پشتی محل عبور نخاع است،

دومین مهره گردنی زائده ای به نام زائده دندانی دارد که در سوراخ جلوئی حلقه اطلس قرار می گیرد.

آناتومی ستون فقرات

۲_ مهره های پشتی یا سینه ای:

اندازه تنه این مهره ها حد وسط بین مهره های گردنی و کمری است.

در مجموع دارای شباهتی کامل با مهره نمونه بوده،

تنها در طرفین و همچنین بر روی زوائد عرضی آن رویه های مفصلی کوچکی قرار دارد که با دنده ها مفصل می شوند.

جهت زوائد مفصلی سینه ای هم بینابین جهت زوائد مفصلی مهره های گردنی و کمری است.

یعنی زوائد مفصلی مهره های گردنی تقریباً افقی و جهت زوائد مهره های کمری عمودی است.

زوائد خاری این مهره ها دراز و مایل به پائین است.

تعداد مهره های سینه ای ۱۲ عدد هستند.

آناتومی ستون فقرات

۳_ مهره های کمری:

تعداد این مهره ها ۵ عدد است و چون باید وزن بیشتری را تحمل کنند،

مهره های درشت تری هستند.

با دنده مفصل نمی شوند بنابراین سطح مفصلی دنده ای ندارند.

زوائد مفصلی آنها طوری است که زوائد مفصلی فوقانی به صورت،

یک ناودان عمودی و زوائد مفصلی تحتانی مانند یک نیمه استوانه عمودی است،

این شکل مفصل شدن سبب می شود که در ناحیه کمری حرکات طرفی وجود نداشته،

حرکتهای اصلی این مهره ها تنها در خم شدن و باز شدن خلاصه شود.

آناتومی ستون فقرات

۴_ استخوان خاجی:

استخوان واحدی است که در مجموع به شکل یک هرم ناقص است

که از جلو و عقب تخت شده و معمولاً از ۴ یا ۵ استخوان به وجود آمده است،

قاعده استخوان خاجی در بالا و راس آن در زیر قرار دارد.

 آثار جوش خوردگیهای مهره های خاجی به صورت خطوط عرضی در روی آن مشاهده می شود.

در انتهای این خطوط سوراخهایی دیده می شود که اعصاب نخاعی از آنها خارج می شوند.

این استخوان در بالا با آخرین مهره کمری و در پائین با استخوان دنبالچه مفصل می شود.

در ضخامت استخوان خاجی , مجرای خاجی وجود دارد که اعصاب دم از آن عبور می کند.

آناتومی ستون فقرات

۵_ استخوان دنیالچه:

استخوانی مثلثی شکل است که در انتهایی‌ترین بخش ستون فقرات انسان در زیر استخوان خاجی (ساکروم) قرار دارد.

شامل ۳–۴ مهره به هم جوش خورده می‌باشد.

این استخوان جزیی از لگن خاصره است که در پایین‌ترین قسمت ستون فقرات،

در شکاف گلوتئال قابل لمس می‌باشد.

دنبالچه با اندازه کوچکش و نیز نداشتن قوس‌های مهره‌ای و بالطبع کانال‌های مهره‌ای مشخص می‌گردد.

آناتومی ستون فقرات

ساختمان یک مهره معمولی:

هر مهره از یک بخش قدامی (تنه) و یک بخش خلفی (قوس مهره‌ای) ساخته شده،

سوراخ مهره‌ای در بین این دو بخش قرار دارد در مجموع هر مهره از قسمت‌های زیر تشکیل شده‌است:

تنه مهره:

دارای پنج سطح فوقانی، تحتانی، خلفی و طرفی است.

سطح خلفی، حد قدامی کانال نخاعی را می‌سازد و سطح فوقانی و تحتانی محل قرارگیری دیسک بین مهره‌هاست.

تنه مهره در تحمل وزن بدن شرکت می‌نماید.

قوس مهره‌ای که از نخاع محافظت می‌کند و از قسمت‌های زیر تشکیل شده‌است.

یک جفت پایه (Pedicle) که قسمت‌های قدامی طرفی قوس مهره‌ای را تشکیل می‌دهد.

یک جفت تیغه (Laminae) که قسمت‌های خلفی قوس مهره‌ای را بوجود می‌آورند.

هفت زایده که شامل ۴ زایده مفصلی (۲ تا فوقانی و ۲ تا تحتانی)، دو زایده عرضی و یک زایده شوکی می‌باشد.

آناتومی یک مهره:

دیسک های بین مهره‌ای:

به علت اینکه بین مهره‌ها یک بالشتک قابل ارتجاع یا همان دیسک قرار دارد،

ستون مهره‌ها توانایی خم شد، خم شدن جانبی و چرخش به طرفین را دارا می‌باشد.

هر دیسک دارای ساختمان پهن و صافی می‌باشد،

که در وسط آن ماده ژله مانند به نام هسته دیسک (نوکلئوس)

و در اطراف آن نیز رشته‌های لیفی به نام آنولوس قرار دارد.

درحقیقت هسته بخش مرکزی و آنولوس قسمت محیطی دیسک را تشکیل می‌دهد.

از وظایف مهم هر دیسک که بین دو مهره قرار می‌گیرد،

جذب انرژی جهت کاهش فشار به ستون فقرات می‌باشد.

دیسک‌ها در ابر فشارهای شدید آسیب‌پذیر بوده و این صدمه می‌تواند در هر دو بخش محیطی و مرکزی ایجاد گردد.

آناتومی یک مهره

سطوح مفصلی مهره‌ها:

مهره‌ها توسط مفصلهای کوچکی به یکدیگر متصل می‌شوند.

این مفصلها بر اثر فشار یا ساییدگی آسیب می‌بینند و ممکن است،

بر روی آن قسمت‌های صدمه دیده استخوان مهره دچار تورم شده و باعث شود که بر روی اعصاب اطرافش فشار وارد آید.

آناتومی یک مهره

شبکه اعصاب:

سیستم عصبی را می‌توان به نحوی به شبکه تلفن‌ها تشبیه نمود

زیرا از طریق آنها، پیغام عصبی از مغز به سراسر بدن متصل شده و از همین طریق نیز به مغز بر می‌گردد.

پیغامهایی که از مغز به سمت پایین می‌آیند باعث می‌شوند

که عضلات منقبض شده و در نتیجه بر روی حرکاتی از بدن همچون راه رفتن، کنترل صورت گیرد.

پیغامهایی که از پایین به بالا و به سمت مغز می‌روند حامل حس‌هایی مانند لمس و درد می‌باشند.

آناتومی یک مهره

نخاع:

یک دسته از بافت عصبی که اصطلاحاً به آن طناب نخاعی گفته می‌شود،

از طریق مجرا یا کانالی که در داخل مهره‌ها وجود دارد، از مغز به سمت پایین می‌آید.

ریشه‌های عصبی از طناب نخاعی خارج شده و مسافتی کوتاه در کانال را طی می‌کنند،

سپس از هر سمت مهره (چپ و راست) یک عصب خارج می‌شود

تا قسمت مربوط به خودش (تنه، دستها یا پاها) را عصب‌رسانی کند.

آناتومی یک مهره

بهداشت:

برای بهداشت ستون مهره‌ها بهتر است هنگام راه رفتن و نشستن،

مهره‌ها درست و صاف بر یکدیگر سوار باشند و قوز نکنیم،

اگر عادت قوز کردن داریم، آن را ترک کنیم. اندام صاف و خم نشده،

نقش بسیار زیادی در زیبایی، حس اقتدار و اعتماد به نفس دارد.

ورزشهای کششی، یوگا و شنا نیز پیشنهاد می‌شود.