اندام تحتانی
استخوان های اندام تحتانی شامل قسمت های زیر است:
.۱استخوان لگن یا هیپ
.۲استخوان ران
.۳استخوان ساق پا
.۴استخوان کشکک
.۵استخوان پا
استخوان های اندام تحتانی
استخوان لگن (هیپ)
این استخوان که به کمربند لگنی نیز معروف است
علاوه بر نگه داشتن بافتها و اعضای دیگر بدن در خود عامل اتصال اندام تحتانی به تنه نیز می شود.
بطور کلی لگن از ۳قسمت زیر تشکیل شده:
ایلیوم:
استخوان های اندام تحتانی
بخش فوقانی و جداره های لگن را تشکیل می دهد که
اندام های دیگر در آن قرار می گیرند.
ایسکیوم:
بخش نشیمنگاهی لگن است و در خود حفره ای بزرگ را جای داده
که محل عبور شریانها می باشد
پوبیس:
بخش شرمگاهی لگن می باشد.
استخوان های اندام تحتانی
استخوان لگن:
ستیغ ایلیاک لبه ی بالایی لگن است که به لگن خاصه نیز معروف است و کاملا با دست قابل لمس است
استابولوم حفره ای است که سر استخوان ران در آن قرار می گیرد.
سوراخ ابتوراتور محل عبور شریانها و عصب هاست.
این قسمت استخوان خاجی است که در انتهای ستون مهره ها قرار دارد و جزء لگن نیست.
استخوان های اندام تحتانی
استخوان لگن از نماهای دیگر:
استخوان های اندام تحتانی
استخوان ران (فمور):
این استخوان طویل ترین استخوان بدن است .
سر آن در حفره ی استابولوم و انتهای آن به استخوان ساق متصل می شود
تروکانتر بزرگ و کوچک، زائده هایی هستند که عضلات به آنها متصل می شوند.
کندیل ها سر انتهایی استخوان ران قرار دارند و مانند قرقره عمل می کنند.
علت گردی و بزرگی این قسمت تحمل وزن بدن روی زانو ها می باشد.
خار لقمه ای نیز محل اتصال ماهیچه هاست.
استخوان های اندام تحتانی
استخوانهای ساق:
ستون مرکزی ساق از دو استخوان به نام های درشت نی یا تیبیا Tibia و نازک نی یا فیبولا Fibula تشکیل شده است.
درشت نی همانطور که از نامش پیدا است استخوان بزرگتر ساق است
و قسمت اعظم نیروهایی که به ساق وارد میشوند را تحمل میکند.
نازک نی در کنار درشت نی قرار گرفته و هم در بالا یعنی نزدیک زانو و هم در پایین یعنی بالای مچ پا با استخوان درشت نی مفصل میشود.
ساق پا شامل ۲ استخوان است:
استخوان کشکک زانو:
استخوان های اندام تحتانی
کَشکَک زانو یا کاسه زانو یا پاتلا (Patella) استخوانی مثلثیشکل و ضخیم است
که بزرگترین استخوان کنجدی در بدن بهشمار میآید.
شکل آن به تکههای کشک شباهت دارد.
کشکک، زانو را پوشانده و از آن در برابر نیروی فرسایندهای که از سایش زردپی چهارسر ران به سطح کشککی استخوان ران پدید میآید حفاظت میکند.
کشکک، استخوان کوچک و پهنی در قدام مفصل زانو که به دلیل مفصل نشدن با سایر استخوانها قابل تحرک است.
کشکک مانع از خم شدن زانو به جلو میشود.
زردپی تعدای از ماهیچههای پا، تعدادی لیگامان و کپسول مفصلی به کشکک متصل هستند.
استخوان های اندام تحتانی
چون کشکک در حرکات اندام پایینی نقش خیلی مهمی ندارد
هنگام شکستگی متعدد کشکک میتوان آن را کاملاً از بدن خارج کرد.
کشکک در کودکان وجود ندارد در بین دوسالگی تا شش سالگی تشکیل میشود.
در واقع کشکک در کودکی وجود دارد
اما در عکس برداری دیده نمیشد یعنی استخوان سخت حساب نمیشود.
نکات بالینی:
استخوان کشکک به عنوان یک قرقره عمل کرده و جهت نیروی کششی وتر ماهیچهٔ چهارسر رانی تغییر داده،
بهطوریکه کارایی عضله را در عمل باز کردن مفصل زانو افزایش میدهد؛
با این وجود برداشتن پاتلا کارایی مفصل زانو را چندان تغییر نمیدهد.
استخوان های اندام تحتانی
گاهی در اثر یکی نشدن مراکز استخوانسازی استخوان کشکک، ممکن است
این استخوان دو قطعهای یا سه قطعهای باشد که باید از شکستگیهای استخوان تمیز داده شود.
دو عامل از دررفتگی کشکک به خارج جلوگیری میکند
یکی الیاف عضله واستوس داخلی که استخوان را به سمت داخل میکشد
و دیگری وسعت بیشتر لقمه (کوندیل) بیرونی استخوان ران است
که از حرکت پاتلا به خارج جلوگیری میکند.
در اثر ضربهٔ مستقیم ممکن است استخوان کشکک به قطعات مختلف شکسته شود.
استخوان پا:
استخوان های اندام تحتانی
تالوس با تیبیا و فیبولا اتصال پیدا می کند.
ناویکولا همان برجستگی روی پاست
کوبوئید تیغه ی پا ست که در هنگام آجر شکستن در «نیرو» با آن ضربه می زنیم.
متاتارس ها نیز همانند متاکارپ ها در کف دست، تمام کف پا را پوشش می دهند.
استخوانهای کف پا:
متاتارس (به انگلیسی: Metatarsus)
به استخوانهای کف پا که در هر پا پنج عدد هستند گفته میشود.
آناتومی:
استخوان های اندام تحتانی
دو استخوانی که در پشت پا قرار دارند یعنی استخوانهای تالوس و پاشنه یا کالکانئوس را روی هم رفته هیندفوت Hindfoot یعنی پشت پا می نامند.
جلوتر از این دو استخوان گروهی متشکل از پنج استخوان کوچکتر قرار دارند که به آنها استخوانهای تارس میگویند.
مجموعه این پنج استخوان (استخوانهای استخوان مکعبی، ناویکولار و استخوانهای کونیفرم)
را میدفوت Midfoot یا پای میانی هم مینامند.
در کف پا جلوتر از استخوانهای تارس پنج استخوان بلند قرار دارند
که به آنها متاتارس میگویند و در واقع کف پا را میسازند.
متاتارسها و انگشتان پا فور فوت را تشکیل میدهند.
جلوتر از متاتارسها انگشتان پا قرار دارند که هر کدام از آنها سه بند دارد (بجز شست پا که دو بند دارد) .
متاتارسها قبل از انگشتان پا قرار دارند.
مفاصل بین استخوانهای تارس و متاتارس را مفاصل تارسومتاتارس (به انگلیسی: Tarsometatarsal joints) میگویند.
مفاصل بین متاتارسها و بند اول انگشتان پا را مفاصل متانارسوفالانژیال (به انگلیسی: Metatarsophalangeal joints) میگویند.
متاتارسها به ترتیب از انگشت شست نامگذاری میشوند
مثلاً خارجیترین متاتارس (متصل به انگشت کوچک) متاتارس پنجم نامیده میشود.